Η παρόμοια ρίζα των ονομάτων τους δημιουργεί συχνά σύγχυση ως προς τις ομοιότητες και τις διαφορές τους.
Η ψώρα και η ψωρίαση είναι δύο δερματικά νοσήματα και ετυμολογικά τα ονόματά τους προέρχονται από την ίδια ρίζα (ψώρα όπου στα αρχαία ελληνικά σημαίνει φαγούρα). Κάπου εδώ όμως σταματούν οι ομοιότητές τους και ξεκινούν οι διαφορές.
Για να τις κατανοήσουμε καλύτερα ας δούμε μία-μία πάθηση ξεχωριστά.
Η ψώρα
Πρόκειται για μία μεταδοτική μόλυνση του δέρματος που προκαλείται από παράσιτο, συγκεκριμένα από το άκαρι της ψώρας. Τα μικροσκοπικά αυτά ακάρεα ανοίγουν σήραγγες στην επιδερμίδα του ασθενούς για να εναποθέσουν τα αβγά τους. Το αποτέλεσμα είναι ερεθισμός και βλατίδες στο δέρμα και έντονος κνησμός (φαγούρα), ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες. Η ψώρα μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της στενής επαφής ή μέσω της χρήσης κοινών αντικειμένων όπως οι πετσέτες ή τα σεντόνια. Είναι πιο συνηθισμένη σε χώρους όπου συμβιώνουν πολλοί άνθρωποι, όπως δομές μακροχρόνιας φροντίδας ενηλίκων, φυλακές, δομές για τη φροντίδα παιδιών κ.λπ.
Τα συμπτώματα της ψώρας
Τα συμπτώματα της ψώρας ουσιαστικά ξεκινούν από μια αλλεργική αντίδραση στα ακάρεα. Από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι να ξεκινήσει ο κνησμός και οι ερεθισμοί μεσολαβούν 2-6 εβδομάδες, ενώ αν κάποιος έχει ήδη μολυνθεί μία φορά τα συμπτώματα θα εμφανιστούν πολύ πιο σύντομα, μέσα σε λίγες ημέρες.
Πώς και πότε μεταδίδεται
Από τη στιγμή της μόλυνσης μέχρι να ξεκινήσει θεραπεία, η ψώρα είναι μεταδοτική. Περίπου 24 ώρες μετά την αρχή της θεραπείας περιορίζεται σταδιακά η μεταδοτικότητά της.
Ποια είναι η θεραπεία
Συνήθως η θεραπεία περιλαμβάνει τοπικά αντιπαρασιτικά φάρμακα και εάν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν πλήρως μετά την ολοκλήρωσή της, ενδέχεται να χρειαστεί επανάληψη.
Η ψωρίαση
Η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική
Η ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του δέρματος που οφείλεται σε υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και χαρακτηρίζεται από υφέσεις και εξάρσεις. Η ψωρίαση μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία, ωστόσο συνήθως παρουσιάζεται στο τέλος της εφηβείας και στην αρχή της ενήλικης ζωής. Το στρες έχει βρεθεί σε έρευνες ότι μπορεί να πυροδοτήσει την έναρξη της νόσου ή τις εξάρσεις της.
Τα συμπτώματα της ψωρίασης
Η πιο συχνή μορφή της ψωρίασης είναι η ψωρίαση κατά πλάκας και αφορά περίπου το 80% των ασθενών. Η ψωρίαση κατά πλάκας εμφανίζεται ως «μπαλώματα» στο δέρμα, που διακρίνονται από ερεθισμό, πάχυνση του δέρματος, κνησμό και λευκά ή ασημί (αργυρόχρωα) λέπια, τα οποία είναι στην πραγματικότητα τα νεκρά κύτταρα του δέρματος που ανανεώνονται με μεγαλύτερη ταχύτητα από τη φυσιολογική.
Η ψωρίαση μπορεί να έχει πιο ήπια ή πιο έντονα συμπτώματα σε κάθε ασθενή και η πορεία της κινείται με υφέσεις και εξάρσεις που μπορεί να επηρεάζονται από την ψυχολογία του ασθενούς ή ακόμη και τις κλιματολογικές συνθήκες.
Η ψωρίαση μπορεί να αφορά μόνο το δέρμα ή να επηρεάζει και άλλα συστήματα του οργανισμού όπως για παράδειγμα τις αρθρώσεις (ψωριασική αρθρίτιδα). Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η ψωρίαση μπορεί να έχει σημαντική επίπτωση στη ζωή του ατόμου επηρεάζοντας την αυτοεκτίμηση, τις επαγγελματικές και προσωπικές σχέσεις του ενώ έχει αποδειχτεί σε έρευνες ότι η επίπτωσή της στην ποιότητα ζωής είναι παρόμοια με εκείνη του καρκίνου και των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Ποια είναι η θεραπεία
Ανάλογα με την περίπτωση και τα συμπτώματα, οι θεραπείες για την ψωρίαση διαφέρουν: Από τοπικές θεραπείες ή θεραπεία με φως μέχρι τις πιο σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες που είναι οι βιολογικοί παράγοντες.
Πότε να απευθυνθείτε στο δερματολόγο
Για οποιονδήποτε ερεθισμό ή άλλα συμπτώματα όπως κνησμός στο δέρμα σας είναι καλό να μιλήσετε με τον δερματολόγο σας. Η κλινική εξέταση θα είναι συνήθως αρκετή για να κάνει τη διάγνωση και να σας δώσει τις κατάλληλες οδηγίες και θεραπεία.
Βιβλιογραφία
- National Library of Medicine - https://bit.ly/3y9EsLh
- National Library of Medicine - https://bit.ly/3JPR4tw
- World Health Organization - https://bit.ly/4bvIwnu
- National Psoriasis Foundation - https://bit.ly/3UT6L9J