Η ψωρίαση και η ατοπική δερματίτιδα είναι και οι δύο φλεγμονώδεις παθήσεις του δέρματος και μπορεί να παρουσιάζονται με παρόμοια συμπτώματα - είναι όμως δύο διαφορετικές καταστάσεις.

Ερυθρές βλάβες, φαγούρα, ξηρότητα, ρωγμές… Παρότι τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι κοινά στην ψωρίαση και την ατοπική δερματίτιδα, πρόκειται για δύο διαφορετικές καταστάσεις που συνήθως ο δερματολόγος μπορεί εύκολα να διακρίνει.

Ακόμη όμως κι αν η διάγνωση είναι πιο περίπλοκη, υπάρχουν εξετάσεις, όπως η βιοψία δέρματος, που θα δώσουν σαφή απάντηση ώστε να χορηγήσει ο δερματολόγος τη σωστή θεραπεία.

Ψωρίαση ή ατοπική δερματίτιδα

Για να έχουμε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα, ας δούμε τα πολύ βασικά χαρακτηριστικά κάθε πάθησης.

• Η ψωρίαση είναι μια χρόνια πάθηση που σχετίζεται με συστημική φλεγμονή (δηλαδή φλεγμονή σε διάφορα συστήματα του οργανισμού, όπως π.χ. το καρδιαγγειακό) η οποία μπορεί να οδηγήσει σε συνοσηρότητες, ανάμεσά τους οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο διαβήτης τύπου 2, το άγχος αλλά και η κατάθλιψη.
• Η ατοπική δερματίτιδα, ή ατοπικό έκζεμα, είναι μια χρόνια διαταραχή της ανώτερης στοιβάδας του δέρματος. Συμπτώματά της είναι η φαγούρα, η φλεγμονή και το ερυθρό εξάνθημα στο δέρμα.

Οι διαφορές ανάμεσα στην ψωρίαση και την ατοπική δερματίτιδα

Η ατοπική δερματίτιδα και η ψωρίαση είναι φλεγμονώδεις διαταραχές του δέρματος που όμως είναι κλινικά διαφορετικές παθήσεις. Παρόλα αυτά, συχνά σε μικρά παιδιά η ψωρίαση διαγιγνώσκεται λανθασμένα ως ατοπική δερματίτιδα. Αυτό που κάνει πιο δύσκολη τη διάγνωση είναι ότι τα συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια ενώ σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, τα δύο νοσήματα μπορεί να συνυπάρχουν. Πιο συγκεκριμένα, η ατοπική δερματίτιδα παρουσιάζεται στο 11-30% των παιδιών, ενώ το 1-3% των παιδιών αυτών μπορεί να έχουν και ψωρίαση.

Πρόκειται για δύο διαφορετικά νοσήματα όπου στις περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζουν και διαφορετικά συμπτώματα.

• Η ατοπική δερματίτιδα εκδηλώνεται με κόκκινες βλάβες ξηρό δέρμα και κνησμό, ενώ τα όρια ανάμεσα στο προσβεβλημένο και το υγιές δέρμα μπορεί να είναι ασαφή.
• Η ψωρίαση κατά πλάκας εκδηλώνεται επίσης με ερυθρότητα και κνησμό, οι βλάβες όμως καλύπτονται από ασημόλευκα «λέπια», το προσβεβλημένο δέρμα είναι παχύ και σκληρό και τα όρια της βλάβης έχουν σαφές περίγραμμα.
• Μία άλλη σημαντική διαφορά είναι ότι συνήθως η ατοπική δερματίτιδα εκδηλώνεται στη βρεφική ή νηπιακή ηλικία και συχνά τα συμπτώματα υποχωρούν με την ηλικία. Αντίθετα η ψωρίαση, παρότι μπορεί να εκδηλωθεί και σε παιδιά, συνήθως παρουσιάζεται στο τέλος της εφηβείας και στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής και εξελίσσεται σε μία χρόνια νόσο.
• Τέλος, περίπου στο 80% των ασθενών με ατοπική δερματίτιδα υπάρχει αλλεργικό υπόβαθρο και μπορεί να συνυπάρχουν άσθμα, εποχιακές ή τροφικές αλλεργίες. Η ψωρίαση, από την άλλη πλευρά, δεν έχει καμία σχέση με αλλεργίες αλλά σχετίζεται με άλλα νοσήματα όπως η ψωριασική αρθρίτιδα.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία ότι η ατοπική δερματίτιδα και η ψωρίαση μπορεί να συνυπάρχουν με τη μορφή ενός αλληλεπικαλυπτόμενου συνδρόμου, αν και αυτό δεν είναι συχνό. Οι ειδικοί ερευνούν αυτό το πεδίο προκειμένου να καταλάβουν τους μοριακούς χάρτες και τα φλεγμονώδη μονοπάτια που ακολουθεί κάθε μία νόσος, καθώς και το σύνδρομο που τις ενσωματώνει και τις δύο, προκειμένου να βρεθούν ακόμη πιο αποτελεσματικές θεραπείες. Μέσα στις απαντήσεις που προσπαθούν να βρουν είναι εάν ασθενείς με ατοπική δερματίτιδα μπορούν να ωφεληθούν από τις θεραπείες για την ψωρίαση.

Αυτό που χρειάζεται να θυμόμαστε είναι πως η επιστήμη έχει πολλές λύσεις ακόμη να προσφέρει αναφορικά με την ψωρίαση, οι οποίες προκύπτουν μέσα από πληθώρα μελετών που πολλές φορές καταλήγουν σε σημαντικές θεραπευτικές ανακαλύψεις, αλλάζοντας τη ζωή των ασθενών. Και αυτά είναι σίγουρα αισιόδοξα και καλά νέα!

Πηγές

• Atopic dermatitis and psoriasis: two different immune diseases or one spectrum? (pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28869867)
• Atopic Dermatitis and Psoriasis as Overlapping Syndromes (ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7735848)
• https://www.psoriasis.org/