Η ψωρίαση μπορεί να είναι ήπια, μέτρια ή και σοβαρή. Η βαρύτητά της δεν καθορίζεται μόνο από την έκταση στο σώμα αλλά και από τον αντίκτυπο που έχει στην καθημερινή μας ζωή.

Ας δούμε όμως πρώτα κάποια δεδομένα. Η ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια που πλήττει ποσοστό 2 έως 3% του παγκόσμιου πληθυσμού στον σύγχρονο κόσμο. Πρόκειται για χρόνια και υποτροπιάζουσα νόσο, η οποία εκδηλώνεται με ερυθηματώδεις, στρογγυλές και σαφώς περιγεγραμμένες πλάκες που μπορεί να συνενώνονται μεταξύ τους και είναι καλυμμένες με λευκόχροες ή αργυρόχροες φολίδες.

Οι πλάκες οφείλονται στην υπερβολικά ταχεία αύξηση των δερματικών κυττάρων, που είναι γνωστά ως κερατινοκύτταρα. Η συχνότερη κλινική μορφή της νόσου είναι η αποκαλούμενη «κοινή ψωρίαση» ή ψωρίαση κατά πλάκας, από την οποία πάσχει ποσοστό 85–90% του συνόλου των ατόμων με ψωρίαση.

Ο δείκτης PASI

Για την αξιολόγηση της βαρύτητας της ψωρίασης χρησιμοποιείται ο δείκτης PASI (Psoriasis Area and Severity Index, Δείκτης έκτασης και βαρύτητας της ψωρίασης), που περιλαμβάνει βαθμολογίες από 0 έως 72 για τον υπολογισμό της έκτασης και της βαρύτητας των ψωριασικών βλαβών. Η ψωρίαση ήπιας-μέτριας μορφής περιλαμβάνει βαθμολογίες PASI μεταξύ 0 και 10, ενώ η ψωρίαση μέτριας προς βαριάς μορφής αφορά βαθμολογίες PASI που υπερβαίνουν το 10 ή περιπτώσεις που αφορούν ψωριασικές βλάβες σε πιο «ευαίσθητες» περιοχές, όπως τα χέρια και τα πόδια, το τριχωτό της κεφαλής και τα γεννητικά όργανα, περιπτώσεις στις οποίες επηρεάζεται σημαντικά η ποιότητα ζωής των πασχόντων. Η επίπτωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών με ψωρίαση αξιολογείται επίσης από ένα δείκτη αξιολόγησης της επίπτωσης στη ψυχολογική και κοινωνική ζωή τους, τον δείκτη DLQI (Dermatology Life Quality Index).

Πρόσφατα το Διεθνές Συμβούλιο Ψωρίασης (The International Psoriasis Council / IPC)1 χρησιμοποίησε την παγκόσμια συλλογική εμπειρία εμπειρογνωμόνων της ψωρίασης στο Delphi Consensus καταλήγοντας σε μια απλή και πρακτική προσέγγιση ταξινόμησης της σοβαρότητας της ψωρίασης, προτείνοντας μια αρχική ταξινόμηση των ασθενών σε υποψήφιους για τοπική θεραπεία ή υποψήφιους για συστηματική θεραπεία.
Προτάθηκε επίσης πως υποψήφιοι για συστηματική θεραπεία θα είναι οι ασθενείς με:

1. Έκταση προσβεβλημένης επιφάνειας σώματος >10% (BSA >10%)
2. Ειδικές εντοπίσεις
3. Αποτυχία ανταπόκρισης σε τοπική θεραπεία

Τα τελευταία χρόνια, η πρόοδος της έρευνας έχει συμβάλει στην επεξήγηση πολλών από τους μοριακούς μηχανισμούς που ενεργοποιούν την ψωρίαση, ωστόσο ορισμένα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα:

• Η ψωρίαση είναι συστηματική νόσος ή νόσος του επιθηλίου;
• Η φλεγμονώδης διεργασία αρχίζει από το δέρμα ή οφείλεται σε ανοσολογικές διαταραχές;
• Τι βαρύτητα έχουν οι γενετικοί παράγοντες έναντι των περιβαλλοντικών στην εκδήλωση της νόσου;

Το σίγουρο είναι ότι η ψωρίαση οφείλεται σε περισσότερους από έναν παράγοντες.

Επιδημιολογικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η επίπτωση της νόσου είναι μεγαλύτερη μεταξύ των συγγενών πρώτου και δεύτερου βαθμού σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό, ενώ μεταξύ διδύμων ο κίνδυνος εκδήλωσης της νόσου είναι δύο με τρεις φορές μεγαλύτερος.

Σε επιπλέον μελέτες έχουν ταυτοποιηθεί 9 χρωμοσωμικές περιοχές που σχετίζονται με την ψωρίαση. Ονομάζονται γενετικοί τόποι προδιάθεσης για την ψωρίαση (PSORS) και αριθμούνται από 1 έως 9. Ο κύριος καθοριστικός γενετικός παράγοντας είναι ο τόπος PSORS 1, που αντιπροσωπεύει ποσοστό 35 έως 50% της κληρονομικότητας της νόσου.

Επίσης, έχει ήδη αποδειχθεί με βεβαιότητα από τη δεκαετία του 1970 ο ρόλος του ανοσοποιητικού συστήματος. Πράγματι, σε πλήθος μελετών έχει εντοπιστεί αυξημένος αριθμός ανοσοκυττάρων σε ασθενείς που πάσχουν από ψωρίαση, πράγμα που αποδεικνύει τον πιθανό ρόλο που ενδέχεται να διαδραματίζουν οι διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος στην εμφάνιση της ψωρίασης. Στη φλεγμονώδη διαδικασία εμπλέκονται πολυάριθμες ουσίες, που ονομάζονται κυτταροκίνες και αποτελούν ερεθιστικό παράγοντα για τη φλεγμονή.

Δεδομένης της πολυπλοκότητας της νόσου, είναι γενικά καλό για τους ασθενείς να πραγματοποιούν ανά τακτά διαστήματα δερματολογικές εξετάσεις και επισκέψεις στον δερματολόγο, προκειμένου η νόσος να παραμένει υπό έλεγχο και να βελτιώνεται η συμμόρφωση στη θεραπεία.

Ήπια, μέτρια ή σοβαρή; Γνώρισε καλύτερα τη δική σου ψωρίαση! Ξεκίνα από εδώ